Հենց այսպես էլ հաղթահարում ենք ճգնաժամը

ԱՆՈՒՆԸ ԿԱ, ԱՄԱՆՈՒՄ` ՉԻ՛Ք
Տնտեսական ակտիվության և մարդկանց բարձր գնողականության կարևոր գործոններից մեկը` մասնավոր փոխանցումները, գնալով կրճատվում են, իսկ Հայաստանի կառավարությունը պարզապես այլ միջոցներ չի գտնում գործարար միջավայրը խրախուսելու և բնակչության բավարար կենսամակարդակը պահպանելու համար:
Մյուս կողմից` էականորեն նվազել է Հայաստանի առանց այդ էլ չնչին արտահանման ներուժը: Լեռնահումքային ձեռնարկությունները, որոնք բավականին մեծ չափաբաժին ունեին արտահանման մեջ, միայն 2009թ. հունվարի տվյալներով, ի տարբերություն 2008 թ. նույն ժամանակահատվածի, իրենց ծավալները կրճատել են 55,6 տոկոսով:
Իսկ խոշոր ներկրողներ «ՀայՌուսգազարդի», «Կարկոմավտոյի», «Քաղպետրոլսերվիսի», «Գրանդ Քենդիի» և այլ կազմակերպությունների ներմուծման ծավալները միասին վերցրած պակասել են 6,3 մլրդ դրամով կամ 36 տոկոսով:
Անցյալ տարվա 300 խոշոր հարկատուների ցուցակը գլխավորող «Ղ-Տելեկոմ», «ՀայՌուսգազարդ» և «Արմենիա Տելեֆոն Կոմպանի» ընկերություններն էլ, 2009 թ. հունվարին, ի տարբերություն նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի, պետական բյուջե հարկերի և այլ պարտադիր վճարումների տեսքով 3,4 մլրդ դրամ պակաս են մուծել:
Սրա արդյունքում է, որ կառավարությունը կանգնած է մի մեծ խնդրի առջև` ինչպե՞ս հավաքագրել համապատասխան հարկերը և ապահովել կենսաթոշակների, բյուջետային հիմնարկների և սոցիալական այլ վճարների ամբողջական և ժամանակին վճարումները:
Այլ երկրներում տնտեսական ճգնաժամին դիմագրավելու միջոցների փնտրտուքը բերել է մեկ եզրահանգման. աջակցել միջին ու փոքր բիզնեսին, բարձրացնել ներքին գնողականությունը, մարդկանց շահագրգռել, որպեսզի գնեն տեղական արտադրանքը: Պարզ է, Հայաստանը չունի ավտոմեքենաշինական կամ բարձրտեխնոլոգիական այնպիսի արտադրություն, որ պետական համապատասխան շահագրգռության դեպքում գնորդը կարողանար այն ձեռք բերել:
ՀՀ կառավարությունը դեռևս անցյալ տարի հակաճգնաժամային միջոցառումների ծրագրերի շրջանակում առաջնահերթ էր համարել միջին ու փոքր բիզնեսի վարկավորման քաղաքականությունը: Դրա համար հատկացվելու էր 17 մլրդ դրամ, միաժամանակ խոսակցություններ կային, որ այդ աջակցության չափը վերջնական չէ, և դրան են գումարվելու նաև Համաշխարհային բանկից ու միջազգային այլ ֆինանսական կառույցներից ներգրավվող համապատասխան 50 և 250 մլն դոլար գումարները:
Եթե նշենք այն ընկերությունները, որոնք այդ շրջանակներում վարկեր են ստացել, ասենք, Արտաշատի պահածոների գործարանը, պարզ է դառնում, որ այս պարագայում խոսել փոքր և միջին բիզնեսին ուղղված պետական աջակցության մասին, պարզապես անիմաստ է: Երբ փորձեցինք համապատասխան տեղեկություն ստանալ վարկավորման հարցերով զբաղվող կառավարության համապատասխան բաժնից կամ ՓՄՁ-ից, պատասխանատուները կամ իրավասու չէին որևէ բան տրամադրելու, կամ խիստ զբաղված էին: Իսկ այն բիզնեսմենները, որոնք, համենայն դեպս, փորձում են դիմել որևէ առաջարկով և համապատասխան տեղեկություն ստանալ վարկավորման պայմանների վերաբերյալ, պարզապես հասկանում են, որ դա ժամանակի զուր վատնում է, քանզի դրա ստանալն է շատ բարդ գործ: Այ, այսպես էլ պայքարում ենք համաշխարհային տնտեսական ճգնաժամի և ներքին արտադրողին խրախուսելու ուղղությամբ:
Արտակ ՄԱՐԿՈՍՅԱՆ

Մեկնաբանություններ